Anke Kruiswijk is oud-jurist en lid van het Patiënten- en burgerpanel infectieziekten, een groep zorgvuldig geselecteerde mensen met een kwetsbare gezondheid door infectieziekten en resistentieproblemen. Vanuit hun ervaring geven zij advies aan professionals om beleid, onderzoek, communicatie en zorg te verbeteren. Zelf heeft Anke een afweerstoornis en vaccinaties hebben bij haar weinig tot geen effect. Hoe ziet zij de ideale toekomst voor zich als het gaat om pandemische paraatheid?

‘Het klinkt misschien gek, maar voor mij gelden ‘de coronamaatregelen’ altijd. Ik ga regelmatig naar musea of het theater, maar dan maak ik wel de afweging: is deze activiteit het mij waard om ziek van te worden? Omdat de gevolgen voor mij groter zijn, voel ik die verantwoordelijkheid sterk. Op dat gebied is angst een goede raadgever. Dat zag je ook toen de coronapandemie uitbrak. Toen was de bereidheid groot om de maatregelen in acht te nemen, want iedereen was bang. Bij de huidige griepgolf is er weinig tot geen aandacht voor handen wassen, in je ellenboog hoesten en thuisblijven met klachten. Want ja, het is maar griep. Maar mocht het uit de hand lopen, dan is voor veel mensen uitstel van behandeling en een tekort aan IC-bedden onaanvaardbaar. En dan zeg ik heel simpel: keuzes hebben consequenties. 

Hoe zorg je dat mensen zelf meer preventieve maatregelen nemen? Daarvoor is veel voorlichting vanuit de overheid en de gezondheidszorg nodig, want het zit niet in onze cultuur. Toen ik nog werkte, zei mijn leidinggevende altijd: “Een verkoudheid is geen reden om thuis te blijven.” Terwijl je ook toen al perfect thuis kon werken! Willen we toekomstige pandemieën kunnen opvangen, dan is een cultuuromslag nodig. Want goede gewoontes zoals regelmatig je handen wassen, zijn niet alleen tijdens crises relevant. En je antibioticakuur afmaken om resistentie te voorkomen, is gewoon belangrijk. Maar als overheid moet je daar wel op hameren, want het zit nog niet in ons systeem. Bij ons panel wel. Daarom komen wij graag aan tafel bij allerlei gesprekken rond de volksgezondheid. En als je het mij persoonlijk vraagt, ligt de sleutel bij de jeugd, via de scholen. Want jong geleerd is oud gedaan.’  ←

Tekst: Martine de Wit ¦ Fotografie: Mirjam van der Linden