‘Kom los van je rol en kijk integraal’
”Jíj een ongezouten column schrijven? Dat kan je wel met die gepeperde mening, haha”, zegt de man thuis. Zout en peper: twee smaakmakers. We weten allemaal dat balans in beide ingrediënten cruciaal is voor het beste resultaat. Maaltijdtechnisch gezien dan.
Voor de leefomgeving geldt hetzelfde. Of we erover praten, plannen maken of uitvoeren; balans tussen smaakmakers leidt tot succes. Kijk maar naar de wijken waar mensen graag wonen: groen, ruimte voor kinderen om te spelen, voor je hardlooprondje of bootcampklas, voorzieningen in de buurt, goede aansluitingen op het openbaar vervoer, veilige fiets- en wandelpaden en beschikbare ruimte voor parkeren. Geen geluid-, stank- of stofhinder en schoon water in de slootjes. U heeft een beeld. Kijk je dan naar hoe die wijken tot stand komen, dan blijken al deze ingrediënten niet even vanzelfsprekend en vaak ook niet in balans. De woningopgave staat bovenaan en daaruit ‘volgt’ een parkeernorm. De ruimte voor actieve mobiliteit, groen en ontmoeten? Tja, dat moet uit de snippers grond komen die dan nog overschieten. Want niemand betaalt ervoor.
Dreunende vliegtuigen
Natuurlijk schieten we er als land wat mee op als mensen gezonder leven, doordat ze vaker de fiets dan de auto pakken. Maar om dat nou te stimuleren? ‘Hè gatsie, betutteling’. En zou het zo zijn dat mensen beter in hun vel zitten als de milieukwaliteit op orde is (lees: geen dreunende vliegtuigen boven je hoofd of denderende snelweg in de buurt)? Dat weet vooral die huisarts die mensen met onbegrepen stressklachten aan z’n bureau krijgt. En ja, u weet het ook.
Balletje trappen
Hoe doorbreken we dat? De actie ligt bij ons allemaal. Wij zijn allemaal de smaakmakers van onze omgeving. De ambtenaar ruimtelijke ordening heeft ‘gezondheid’ niet per se in z’n takenpakket staan, maar ontwerpt ook liever een gezonde wijk dan dat diegene alle functies op elkaar propt. De GGD-onderzoeker levert data, maar kan ook adviseren over de interpretatie daarvan. De burger die misschien hard roept om parkeerplaatsen, wil ook met de kinderen een balletje kunnen trappen. Ieder van ons vertrekt vanuit een rol, maar heeft een scala aan behoeften en belangen die achter die rol wegkomen.
Minder rolvast
Dus ik zou willen dat we mat minder rolvast waren. Ons wat minder hielden aan de opdracht en wat meer aan het ‘waarom?’. De korte termijn even laten voor wat het is en bouwen en plannen met een toekomstbestendige blik. De realiteit dwingt ons daartoe. We kunnen het ons niet meer permitteren om ons als professional te beperken tot een aspect; we moeten integraal leren kijken. Er moet zout en peper in onze projecten, aanpakken, plannen en uitvoeringen.
Oké, maar hoe dan? Door elkaar op te zoeken, samen te werken. Dat klinkt simpel en ik weet dat het lastig is. Want je zit niet aan de juiste tafel, wordt er niet voor betaald of krijgt de ruimte er niet voor van je opdrachtgever. Laat gaan. Heb er lak aan. Zet door. Want het is ook jouw toekomst. ←
Vera Dalm, programmamanager gezonde leefomgeving voor ZonMw en RIVM. Op persoonlijke titel
”Jíj een ongezouten column schrijven? Dat kan je wel met die gepeperde mening, haha”, zegt de man thuis. Zout en peper: twee smaakmakers. We weten allemaal dat balans in beide ingrediënten cruciaal is voor het beste resultaat. Maaltijdtechnisch gezien dan.
Voor de leefomgeving geldt hetzelfde. Of we erover praten, plannen maken of uitvoeren; balans tussen smaakmakers leidt tot succes. Kijk maar naar de wijken waar mensen graag wonen: groen, ruimte voor kinderen om te spelen, voor je hardlooprondje of bootcampklas, voorzieningen in de buurt, goede aansluitingen op het openbaar vervoer, veilige fiets- en wandelpaden en beschikbare ruimte voor parkeren. Geen geluid-, stank- of stofhinder en schoon water in de slootjes. U heeft een beeld. Kijk je dan naar hoe die wijken tot stand komen, dan blijken al deze ingrediënten niet even vanzelfsprekend en vaak ook niet in balans. De woningopgave staat bovenaan en daaruit ‘volgt’ een parkeernorm. De ruimte voor actieve mobiliteit, groen en ontmoeten? Tja, dat moet uit de snippers grond komen die dan nog overschieten. Want niemand betaalt ervoor.
Dreunende vliegtuigen
Natuurlijk schieten we er als land wat mee op als mensen gezonder leven, doordat ze vaker de fiets dan de auto pakken. Maar om dat nou te stimuleren? ‘Hè gatsie, betutteling’. En zou het zo zijn dat mensen beter in hun vel zitten als de milieukwaliteit op orde is (lees: geen dreunende vliegtuigen boven je hoofd of denderende snelweg in de buurt)? Dat weet vooral die huisarts die mensen met onbegrepen stressklachten aan z’n bureau krijgt. En ja, u weet het ook.
Balletje trappen
Hoe doorbreken we dat? De actie ligt bij ons allemaal. Wij zijn allemaal de smaakmakers van onze omgeving. De ambtenaar ruimtelijke ordening heeft ‘gezondheid’ niet per se in z’n takenpakket staan, maar ontwerpt ook liever een gezonde wijk dan dat diegene alle functies op elkaar propt. De GGD-onderzoeker levert data, maar kan ook adviseren over de interpretatie daarvan. De burger die misschien hard roept om parkeerplaatsen, wil ook met de kinderen een balletje kunnen trappen. Ieder van ons vertrekt vanuit een rol, maar heeft een scala aan behoeften en belangen die achter die rol wegkomen.
Minder rolvast
Dus ik zou willen dat we mat minder rolvast waren. Ons wat minder hielden aan de opdracht en wat meer aan het ‘waarom?’. De korte termijn even laten voor wat het is en bouwen en plannen met een toekomstbestendige blik. De realiteit dwingt ons daartoe. We kunnen het ons niet meer permitteren om ons als professional te beperken tot een aspect; we moeten integraal leren kijken. Er moet zout en peper in onze projecten, aanpakken, plannen en uitvoeringen.
Oké, maar hoe dan? Door elkaar op te zoeken, samen te werken. Dat klinkt simpel en ik weet dat het lastig is. Want je zit niet aan de juiste tafel, wordt er niet voor betaald of krijgt de ruimte er niet voor van je opdrachtgever. Laat gaan. Heb er lak aan. Zet door. Want het is ook jouw toekomst. ←
Vera Dalm, programmamanager gezonde leefomgeving voor ZonMw en RIVM. Op persoonlijke titel