De beoordelaar onder de loep

Een belangrijk onderdeel van het subsidieproces bij ZonMw is het beoordelen van subsidieaanvragen. Hierbij spelen referenten en leden van beoordelingscommissies een grote rol. Zij vragen de onderzoekers het hemd van het lijf. In deze rubriek draaien we de rollen om en stellen wij een aantal vragen aan een beoordelaar. Meer weten over het subsidie- en beoordelingsproces? Bekijk ook de animatie.

Jaap de Graaf noemt zich een generalist met brede kennis van de praktijk en het werkveld. Niet voor niets is hij al meer dan 12 jaar voorzitter van diverse beoordelingscommissies van ZonMw. In deze rol zet hij graag zijn praktijkervaringen in op de gebieden sport, bewegen, gezondheid en preventie.

Tekst: John Ekkelboom ¦ Illustratie: Curve Mags and More

‘T oen ik bij het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen – het huidige Kenniscentrum Sport en Bewegen – werkte, was ik als manager verantwoordelijk voor de leefstijlcampagnes van deze organisatie. Daarvoor dienden we allerlei subsidieaanvragen in bij ZonMw. In die tijd heb ik geleerd wat belangrijk is voor ZonMw en waar een beoordelingscommissie naar kijkt. Vanwege mijn kennis op het gebied van sport, bewegen, gezonde leefstijl en preventie vroeg ZonMw, ruim 12 jaar geleden, mij voorzitter te worden van beoordelingscommissies op die gebieden. Maar ook omdat ik 100% neutraal ben. Het is bij zo’n functie heel belangrijk dat je integer bent en geen belangenverstrengelingen hebt. Zo’n erebaan, die ik nu naast mijn eigen bedrijf Zanskar Training, Consultancy & Travel heb, leek me erg interessant.’

Hoe werkt zo’n beoordelingsproces?

‘De kern is dat je als commissie moet kijken of een aanvraag in de context van het ZonMw-programma past en of deze voldoet aan de criteria in de subsidieoproep. Als commissie beoordelen we of een ingediend voorstel relevant genoeg is. Je kijkt dan of het in de praktijk bruikbaar is en voldoende wordt gedragen door toekomstige gebruikers. Dit maakt dat het onderzoeksresultaat na afloop niet op de plank blijft liggen maar geïmplementeerd kan worden zodat het echt iets gaat bijdragen en oplossen. Niet alleen dergelijke relevantiecriteria zijn van belang. Zo kan een onderwerp zelf heel relevant zijn maar sluit de aanvraag minder goed aan op het vraagstuk. Dan kan afwijzing volgen.’

‘Verder kijken we naar de kwaliteit van het onderzoek. Zijn er goede methodes gebruikt, is de analyse goed gedaan en is het ook haalbaar. Ik heb diverse commissies voorgezeten. Die varieerden in grootte van 6 tot 14 personen, afhankelijk van de omvang van het aantal aanvragen. In tegenstelling tot mij als generalist met kennis van het werkveld zijn het allemaal deskundigen op hun vakgebied die verstand hebben van de materie. Meestal beoordelen 2 tot 3 commissieleden een aanvraag. Zo krijg je een weging. Zij geven waarderingen aan alle criteria. Als zij allemaal dezelfde scores hebben, ben je snel klaar.’