‘Anders nadenken over ons werk en ons leven’
Henk Herman Nap is expert Digitale Zorg bij Vilans en hoogleraar 'Value-based digital care innovations' aan de Technische Universiteit Eindhoven. Hij werkt al sinds 2010 op het thema digitale zorg en de implementatie daarvan. Bijvoorbeeld in het onlangs afgeronde HAAL-project HeAlthy Aging eco-system for peopLe with dementia. Hoe ziet zijn verlanglijstje eruit als het gaat om AI in de zorg in 2034?
‘Digitale zorgproducten op de huidige markt, bijvoorbeeld voor signalering, zijn vooral bedoeld om te melden wat er is gebeurd. Ze geven aan dat iemand is gevallen of onrustig heeft geslapen. We hebben daarentegen nog weinig producten of diensten die zeggen waaróm iets is gebeurd. Of die kunnen voorspellen dat iets gáát gebeuren. Dat is wel de ambitie. We zijn volop bezig met ontwikkeltrajecten waarin we voorspellend proberen te zijn. HeAlthy Aging ecosystem for peopLe with Dementia (HAAL), binnen het Active and Assisted Living programma van ZonMw, is een mooi voorbeeld, waarin we verschillende hybride producten en diensten aan elkaar koppelen. Denk aan apparaten voor monitoring, maar bijvoorbeeld ook aan sociale robotica. Met de data die daaruit kwamen, maakten we een eerste opzet voor AI die kan vertellen hoe het met iemand gaat en hoe die persoon zich waarschijnlijk gaat ontwikkelen. Het zijn allemaal eerste stappen, maar zeker door de komst van generatieve AI verwacht ik dat het in een stroomversnelling komt.
Ik hoop dat AI in positieve zin gaat bijdragen aan de enorme uitdagingen die we hebben in de zorg. We moeten daarvoor goed nadenken over het type kennis dat we aan de AI gaan geven: wat moeten we van deze producten willen en waarom? Er komen dus heel veel ethische en sociale vraagstukken omhoog. Daarom verwacht ik ook dat deze ontwikkeling weer nieuwe werkgelegenheid oplevert, in plaats van dat het ons werk overneemt. We moeten anders gaan nadenken over de invulling van ons werk en zelfs over hoe we met elkaar leven. Als AI veel activiteiten kan uitvoeren, hoe gaan wij ons leven dan betekenisvol invullen? Ik denk, en hoop, dat we ons meer kunnen gaan focussen op de sociale en creatieve aspecten van het menszijn. Dat we bijvoorbeeld met onze naasten mooie dingen gaan maken, waar we vervolgens samen van kunnen genieten.’ ←