Ildikó Vajda loopt al lang mee in de wereld van patiëntenorganisaties, waar zij haar ruime onderzoekservaring inzet om patiënten een stem te geven in hun eigen zorg. Daaronder vallen ook digitale toepassingen, al dan niet met AI onder de motorkap. Ildikó neemt ook deel aan onze begeleidingscommissie rond het signalement rondom AI. Wat zijn haar wensen als het gaat om de toekomst van AI in de zorg?

‘Er heerst op dit moment een behoorlijk techno-optimisme: we willen graag geloven dat AI alle problemen in de zorg gaat oplossen. Arbeidstekorten, de verdubbelende zorgvraag, administratieve lasten … Maar AI in de zorg is een enorm groot begrip. Op sommige gebieden, zoals de analyse van medische beelden, zijn we inderdaad al heel ver. Maar op andere gebieden is het echt zaak voorzichtig te zijn. Bijvoorbeeld als het gaat over de inzet van AI bij het stellen van een diagnose, of bij het selecteren van de juiste behandeling voor een individuele patiënt. Dus ik vind het optimisme, ook van de huidige minister, niet op zijn plaats. Er is nog veel werk aan de winkel om elke AI-technologie apart te valideren, de veiligheid ervan te onderzoeken, te kijken of het voldoet aan alle randvoorwaarden en bovenal: om de meerwaarde ervan aan te tonen. Want het moet natuurlijk wel iets wezenlijks toevoegen voor patiënten en zorgverleners.

Onmisbaar bij de ontwikkeling van nieuwe technologieën, is dat de patiënt een stem krijgt in het proces. Dat is nog niet de status quo. De eerste stap is daarom, wat mij betreft, dat patiëntenparticipatie de norm wordt in deze trajecten. Maar, om echt mee te kunnen doen in AI-projecten moet een patiënt goed geëquipeerd zijn met kennis. Anders heeft het geen enkele zin om aan tafel zitten met de ontwikkelaar van zo’n model, zorgprofessionals, zorgverzekeraars en andere stakeholders. Onlangs ontwikkelden we samen met ZonMw een masterclass voor onze patiëntenverenigingen. Hierin krijgen zij basiskennis van AI aangereikt, zodat ze weten waar ze op moeten letten en welke vragen zinnig zijn om te stellen. Deze masterclass wordt nu omgezet in een complete leerlijn. Geweldig dat ZonMw patiëntenorganisaties op die manier in staat stelt om projectaanvragen in te dienen. Het enige wat ik daarover kan zeggen, is: houd dat vast! ←

Tekst: Martine de Wit ¦ Fotografie: Thomas Duiker