Dementie
De sociale benadering op Aruba
Mensgericht en lokaal gedragen
Meedoen, van betekenis zijn, ertoe doen. Het zijn voor iedereen belangrijke elementen om een fijn leven te leiden. Dus ook voor mensen met dementie. Mensen met dementie écht laten blijven meedoen in de samenleving. Dat staat centraal in de sociale benadering dementie: een mensgerichte aanpak die niet alleen vanuit de ziekte vertrekt, maar vanuit het dagelijks leven van mensen.
Tekst: Steffen van Heijningen ¦ Fotografie: Niels Boven
Mensgericht en lokaal gedragen
Meedoen, van betekenis zijn, ertoe doen. Het zijn voor iedereen belangrijke elementen om een fijn leven te leiden. Dus ook voor mensen met dementie. Mensen met dementie écht laten blijven meedoen in de samenleving. Dat staat centraal in de sociale benadering dementie: een mensgerichte aanpak die niet alleen vanuit de ziekte vertrekt, maar vanuit het dagelijks leven van mensen.
Tekst: Steffen van Heijningen ¦ Fotografie: Niels Boven
De ‘Sociale Benadering Dementie’ biedt een andere mindset voor onze samenleving, waarin steeds meer mensen met deze ziekte te maken krijgen. Op Aruba krijgt deze benadering inmiddels een eigen invulling. Het project over de sociale benadering op Aruba is gefinancierd vanuit het ‘Onderzoeksprogramma Dementie’.
Samen bouwen aan mensgerichte dementiezorg op Aruba
Lokale initiatiefnemers en naasten van mensen met dementie bouwen samen aan een zorgomgeving waarin de mens weer centraal staat. Waarbij het niet puur gaat om het bestrijden van symptomen, maar ook om het versterken van verbinding, betekenis en veerkracht van mensen met dementie en hun naasten. Dat betekent: luisteren naar verhalen, oog hebben voor wie iemand is en was, en (keten)zorg bieden die aansluit bij de culturele en sociale context van het eiland.
Waarom de sociale benadering zo goed past bij Aruba
De sociale benadering legt nadruk op wat mensen nog wél kunnen, op het onderhouden van relaties en het zo lang mogelijk behouden van eigen regie. Juist in kleinere gemeenschappen, zoals op Aruba, sluit deze benadering, cultureel en maatschappelijk, maar ook beleidsmatig bijzonder goed aan. Zo presenteerde de Arubaanse overheid het ‘Deltaplan Ouderen Aruba 2023–2033’, waarin ouderenzorg wordt bekeken vanuit waardigheid, betrokkenheid en gemeenschapszin.
‘Mensen met dementie écht laten blijven meedoen’
Aandacht voor mantelzorgers
De eerste pilots laten zien hoe de sociale benadering in de praktijk werkt. Denk aan inloophuizen waar mensen met dementie en hun naasten welkom zijn voor ontmoeting, ondersteuning en activiteiten. Ook is er nadrukkelijk aandacht voor de rol en draagkracht van de mantelzorgers. Zo kan een zoon samen met zijn moeder binnenlopen en meedoen aan een activiteit. Dit geeft plezier en ook steun aan de mantelzorger. Hun betrokkenheid wordt gezien als essentieel, en zij krijgen ondersteuning om samen met de persoon met dementie de weg te vinden. Dit kan bijvoorbeeld nog versterkt worden door het trainen van lokale ‘dementiegidsen’ die families helpen navigeren in hun nieuwe werkelijkheid.
Een inspirerend voorbeeld van lokale kracht
Het bevestigt dat er op de Caribische eilanden al veel kennis, kracht en initiatief aanwezig is. Door die te ondersteunen en verder uit te bouwen, kan de zorg steeds mensgerichter worden. Daarvoor is blijvende aandacht en structurele ondersteuning nodig. Want hoewel de eerste stappen zijn gezet, blijft de vraag naar passende zorg, onderzoek en mensgerichte vernieuwing groot. ←
ZonMw ondersteunt duurzame zorgvernieuwing op de Cariben
ZonMw investeert via het ‘Onderzoeksprogramma Dementie’ en het pilotprogramma ‘Caribbean Health Research’ in duurzame zorgvernieuwing op de Cariben. Niet als eindpunt, maar als uitnodiging: om te blijven kijken, luisteren en investeren. In mensen, in gemeenschappen, en in gelijkwaardige zorg binnen het hele Koninkrijk. Deze video is daar een sprekend voorbeeld van.