Als gynaecoloog-perinatoloog in het UMCU deed Anneke Kwee 20 jaar lang ervaring op met zorgevaluaties. Die ervaring zet zij nu in binnen het programma Zorgevaluatie & Gepast Gebruik (ZE&GG) waarvan ZonMw strategisch partner is. Ze let daarbij op effectiviteit van de zorg, duurzaamheid en mate waarin de zorg de planeet belast. Wat is haar visie op de toekomst van passende zorg?

‘Als er twee of drie manieren zijn om iets te doen, wat is dan de best passende? Dat is vaak afhankelijk van wat je het belangrijkst vindt. Natuurlijk moet zorg waarde toevoegen voor een patiënt, maar de vraag is ook of je er het geld en de mensen voor hebt, en hoe het de planeet belast. Binnen het programma Zorgevaluatie en Gepast Gebruik (ZE&GG) bestaat passende zorg daarom inmiddels uit vier elementen. Namelijk: effectiviteit, kosten, personeelsinzet en duurzaamheid. Die laatste factor is voor ons als zorgsector vrij nieuw, maar wel heel belangrijk. Want de manier waarop wij zorg leveren, heeft impact op ons klimaat en milieu. En dat heeft weer impact op de gezondheid van mensen. Ik denk niet dat we gezond kunnen zijn op een ongezonde planeet. Dus als uit een zorgevaluatie blijkt dat bepaalde zorg weinig toegevoegde waarde heeft voor een patiënt en tegelijkertijd wel een negatieve impact op het milieu, dan moeten we er misschien gewoon mee stoppen.’

Tweede natuur

‘Ook op andere gebieden kun je betere afwegingen maken met zorgevaluaties. Bijvoorbeeld als twee behandelingen even goed zijn, maar de bijwerkingen verschillen. Stel de ene behandeling heeft darmklachten als bijwerking en de andere urineverlies. Dan is het goed om de patiënt daar vooraf eerlijk over te informeren en zelf een keuze te geven. Daarvoor is kennis nodig, en die kennis komt uit zorgevaluaties. Ik vind het daarom belangrijk dat zorgevaluaties een vanzelfsprekend onderdeel worden van de zorg. Dan is er echt sprake van passende zorg. Nu komen deze zorgevaluaties er vaak nog als extra taak bij. We zijn hiervoor met ZonMw al verscheidene trajecten gestart in de medisch specialistische zorg. Mijn wens is dat zorgevaluatie in de hele sector een tweede natuur wordt.’  ←

Tekst: Martin ede Wit ¦ Fotografie: Rob ter Bekke